ДУЛЫҒАЛЫ МЕШІТІ
рухани-мәдени ескерткіш. Ұлытау ауданы Ащылы өзенінің бойында, Қарсақпай кентінен 135 шақырым жерде орналасқан. Сырты қызыл кірпіштен қаланған 24 бөлмеден тұратын мешіт-медресені Дулығалы, Ащылы өзендерінің бойын мекендеген Құл мұхамбет Арыстанбайұлы салдырған.
Құлмұхамбет Арыстанбайұлы – ишан. Аса діндар әрі өнерлі, өте дарынды тұлға болған. Жастайынан білімге құштар болған оны әкесі Бұхара, Самарқандқа оқуға жіберіпті. Араб елінің бір тәуір медресесінде оқиды. Бұл жерден құран-қари және ишан дәрежесінде хатым-шарт алады. Сол елдің ірі орталығындағы бір мешітте қызмет қылып, тәжірибе жинайды. Сонымен бірге медицина, зергерлік, ұсталық, ағаш шебері, құрылыс саласын қоса меңгереді. Жат жерде жүріп жиған-терген өнерін елге үйретуге ұмтылған ол елге он алты жылдан кейін бір-ақ оралады. Елде ишан мешіт-медресе салдырып, бала оқытады, халықтың діни сауатын ашуға көмектеседі. Мешіттің құрылысы 1902 ж. басталып, шамамен 1906 жылы аяқталады. Мешітті салған Бердікей Талпақ деген шебер. Мешіт жобасын Бұқара үлгісімен 9 күмбезді қылып Құлмұхамбет ишанның өзі сызыпты. Әр кірпішті құюға атсалысып, оның бетіне арабша жазу түсіріп, ою-өрнектермен әшекейлеуді басты назарда ұстаған. Ишан кесек құятын қалыпты өзі үш жыл шапқан екен. Кесек күйдіретін пеш салуға да қатысыпты. Қалыптың дайын болу барысына қарай уақыт өткізбей, дереу кесек құйып, күйдіріп отырған. Отынға тобылғы мен қамыс пайдаланған. 1937-1938 жж. дейін мешіт сау күйінде сақталып, одан кейін кірпіштері колхозға алыныпты. Құлмұхаммед ишан 1916 жылға дейін қайтыс болса керек. Оның игі ісін жалғастырушы Абдрахман ишан, Бірмағамбет ишан деген адамдар болған.
Мешіттен кейін 24 бөлмелі медресе салады. Төбесін жабатын ағашты, едендік тақтайды өгіз жегілген арбамен Аманқарағай, Науырзымнан тасыған. Құрылыс 1920 ж. бітеді. Оған дейін балалар мешітте оқиды. Арнайы шақырылған Ғалиулла деген татар орысша дәріс береді. 1916 ж. ұлт-азаттық көтеріліс басталғанда қыпшақ руының бас көтерер азаматтары осында бас қосып, алдағы жоспарларын құрған деген ақпараттар бар.