АХМЕТ ИШАН

(1861ж.т-1926ж.қ.б) бұрынғы Ақмешіт уезі, Сырдария ауданы Зіңкерет ауылында  туған. (қазіргі Қызылорда облысына қарасты Телікөл, Сарысу бойында) – ишан, қоғам қайраткері. «Қазақ»  газетін  ұйымдастырушы. Алғаш әкесі Оразай Ишан Бұғыбайұлынан  (1807-1896) сауатын ашып, кейін Бұхара қаласындағы діни медресені үздік бітіріп, имамдық хатыршат алып, құранқари болып оралады. Мешіті мен қыстауы Ұлытау ауданында  «Қорғантас»  елді мекенінде. 1880-1881ж  екі рет Меккеге  қажылыққа барады,  мешіт пен  мектепті қатар ұстап, өз балаларын  жаңаша оқытқан. Баласы  Мұстапа  Оразайұлы Үпідегі медресе «Ғалияда» Сайфи  Құдаш, Бейімбет  Маилин, Мағжан Жұмабаевтармен  бірге оқиды, кейін  сол медресе шәкірттерінің  бастауымен ол «Қазақ»  газетін шығаруға белсене  араласады. Ахмет өз үйінің  жанынан жаңаша  үлгімен пәндік бастауыш мектеп аштырып, Ибраһим Сайфулдинов  деген жігітті мұғалім  етіп алады. Ол есеп, жағрапия, орыс тілі пәндерді  де қоса оқытады.  Бұл мектепте өзінің жиені академик М. Қаратаев та оқып білім алған. Ахмет елге баспасөздің қажеттігін түсініп, баласы арқылы  А.Байтұрсынов, М.Дулатовтармен  хабарласып, газет шығаруға қажетті  екі мың сомға ақша жинайды.  Ашылған газетке баласы  Мұстапаны  бастырушы етеді. « Қазақ» газетінің  жұмысына өзі атсалысып, қазақ балалары оқулығына бәйге жариялайды. Өзі үзбей әр алуан тақырыпқа мақалалар жазды. Халықты отырықшылыққа, диқаншылықпен айналасуға шақырды. Ахмет саяси-қоғамдық, әлуметтік істерге де  араласып, патшаның 1916 жылы 25 маусым жарлығына  қарсы бас көтереген. Ахметтің тәуіптік қызметі де бір сала. 1921-23ж. Орталық  Қазақстанда, әсіресе, Жезқазған, Телекөл бойында тырысқақ (оба) ауруы өршігенде, қызы Бибісара екеуі  ауруға қарсы  күресте  көп адамдарға  араша болған. Ахмет Торғай, Атбасар, Ақмешіт  уезіне  аты мәлім  кісі болған. 1913 ж. «Алаш орда» съезіне  шақырылған. 1920 жылы Бағаналы ауд. ревкомның төрағасы болып сайланған.